K.Adı : 
 Şifre  : 
Üye Ol | Şifremi Unuttum
Facebook
Twitter
Google +
  • AnaSayfa
  • Türkçe
    • Noktalama İşaretleri
    • İmla (Yazım) Kuralları
    • Anlamlarına Göre Sözcükler
    • Sözcüklerin Anlam İlişkileri
    • Ad (İsim)
    • Sıfat
    • Zamir (Adıl)
    • Zarf (Belirteç)
    • Edat (İlgeç)
    • Bağlaç
    • Ünlem
  • Coğrafya
    • Ülkelerin Nüfusları-Başkentleri
    • Ülkelerin Yüzölçümleri
    • Dünyanın En Büyük 100 Şehri
    • Dünyanın En Yüksek Dağları
    • Türkiye'nin En Yüksek Dağları
    • Dünyanın En uzun Nehirleri
    • Türkiye'nin En uzun Nehirleri
  • İl-İlçe
    • En Büyük İller
    • İllerin Nüfusları
    • İller Arası Uzaklık
    • İl-İlçe Uzaklık ve Nüfusları
    • İstanbul İlçeler Arası Uzaklık
  • Nöbetçi  Eczane
  • Sağlık
    • Hastaneler
    • Eczane Liste
    • Nöbetçi Eczane
  • Spor
    • Süper Lig Puan Durumu Fikstür
    • Trendyol 1.Lig Puan Durumu Fikstür
    • TFF 2.Lig Beyaz Grup Puan Durumu
    • TFF 2.Lig Kırmızı Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig Birinci Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig İkinci Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig Üçüncü Grup Puan Durumu
    • TFF 3.Lig Dördüncü Grup Puan Durumu
    • 2024 Avrupa Kupası Eleme Maçları
    • Süper Lig Şampiyon Takımlar ve Yılları
    • Türkiye Kupası Şampiyon Takımlar
    • Gol Kralları Takımların Gol Kral Sayısı
  • İsimler
    • Erkek İsimleri
    • Kadın İsimleri
  • Mutfak
    • Besinlerimiz
    • Kalori Cetveli
    • Pratik Bilgiler
    • Harcanan Kalori
    • Yemek Tarifleri
    • Börek-Tatlı-Kekler
    • Çorba-Pilav-Makarna
    • Bebek Aşı Takvimi
    • Günlük Kalori İhtiyacı
    • Hangi Balık Hangi Ayda Lezzetli
  • Takvim
    • Resmi Tatil Günleri
    • Tarihte Önemli Günler
    • Anma ve Kutlama Günleri
  • Diğerleri
    • Linkler
    • Burçlar
    • Rüyalar
    • Çiçeklerin Dili
    • İdeal Kilo Hesabı
    • Hangi Gün Dogdun
    • Dogum Günü Hesabı
  • Site  Ekle
  • İletişim
DİLBİLGİSİ
 *Noktalama İşaretleri
 *İmla(Yazım) Kuralları
 *Anlamlarına Göre
    Sözcükler

 *Sözcükler arasındaki
    Anlam İlişkileri

SÖZCÜK TÜRLERİ
 *Ad
 *Sıfat
 *Zamir (Adıl)
 *Zarf (Belirteç)
 *Edat (İlgeç)
 *Bağlaç
 *Ünlem
Reklam Alanı
140 X 320

BELİRTEÇ (ZARF)

  • Eylem, eylemsi, sıfat, adlaşmış sıfat ve kendi soyundan sözcüklerin anlamlarını açıklayan, sınırlandıran sözcüklere belirteç ( zarf) diyoruz.

ÖRNEK:

  • Aykut bütün çalışmalarını titiz yapar.

                                            Zarf
( Eylemin anlamını açıklamış. )

  • Doğru konuş, sana kötü davranmak

       Zarf    Eylem          Zarf   Eylemsi
istemiyorum.
( Eylemin ve eylemsinin anlamını açıklamış. )

  • Burada en düzenli çalışan Ahmet'ti.

                  Zarf Zarf    Eylemsi
( Zarfın ve eylemsinin anlamını açıklamış.)

  • Karşısındaki çok yakışıklı delikanlıydı.

                           Zarf    sıfat
( Sıfatın anlamını açıklamış. )

  • Altı çeşit zarf vardır:

1-    Zaman Zarfları
2-    Ölçü (Azlık-Çokluk ) Zarfları
3-    Durum ( Nitelik ) Zarfları
4-    Yer-Yön Zarflan
5-    Soru Zarfları
6-    Gösterme Zarfları

1- ZAMAN ZARFLARI:
Eylem ve eylemsileri zaman yönünden sınırlayan ya da açıklayan zarflardır.

ÖRNEK:

  • Yarın ne olacak, biliyor musunuz?

      Z. zarfı

  • Akşam telefonlaşır, konuşuruz.

       Z. zarfı

  • Bize de henüz haber vermediler.

                   Z. zarfı

  • Neler yapılacak şimdi kararlaştıralım.

                              Z. zarfı

  • Sorumu hemen cevaplamalısınız.

                   Z. zarfı

  • Onunla her sabah durakta karşılaşırız.

                   Z. zarfı

  • ÖZELLİKLERİ:

1-Görevli sözcükler içerisinde kendi adıyla öge olabilen tek sözcük türüdür.

2- Zaman adı olan sözcükler cümledeki kullanımına göre ad olabilir, zarf olabilir.

ÖRNEK:

  • Akşam erken iner mapushaneye.

          Ad

  • Akşam yine akşam yine akşam.

         Ad              Ad              Ad

  • İlkbahar sevinçtir, sonbahar

          Ad                        Ad
hüzündür dudaklarda.

3- Ad tamlamaları, sıfat tamlamaları, edat öbekleri cümlede zaman zarfı görevi üstlenebilir.

ÖRNEK:

  • Son olarak hafta sonu karşılaşmıştık

                  Zarf (Ad tamlaması)

  • Kışın ortasında evsiz barksız kalmıştık

      Zarf ( Ad tamlaması)

  • Ay sonuna kadar burada konaklarız;

        Zarf ( edat öbeği)

  • bir hafta sonra da eve döneriz.

     Zarf ( Sıfat tamlaması)

  • Bir aydır görüşemiyoruz.

     Zaman zarfı ( sıfat tamlaması)

  • Gelecek hafta deneme sınavı vardır.

      Zaman zarfı ( Sıfat tamlaması)

  • Kurşunu yer yemez yere yığıldı.

      Zaman zarfı ( yan cümlecik )

  • Ankara'da karşılaştığımızda beni

Zaman zarfı ( Yan cümlecik }
hemen tanıdı.
Zaman zarfı

5-   Zaman anlamlı iki sözcük birlikte kullanılarak zaman zarfını pekiştirebilir.

ÖRNEK:

  • Evi hemen şimdi aramalısınız.

             Zarf     zarf

  • Hemen derhal buraya gelin!

        Zarf       zarf

  • UYARI: Zaman zarflarını bulmak için eylem ya da

eylemsiye " Ne zaman " sorusu sorulur.

ÖRNEK:

  • Akşama sizleri de bekleriz.

      Ne zaman?

  • Hafta sonunda pikniğe gidelim mi?

       Ne zaman?

¦    Yüklem isim olduğunda da zaman zarfı olur.

ÖRNEK:

  • Onları gördüğümde çok üzgündüler.

                                   Z. zarfı

2-ÖLÇÜ ( AZLIK-ÇOKLUK-MİKTAR ) ZARFLARI:

  • Nicelik zarfları da denilen bu zarflar eylemlerin,

eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını ölçü açısından sınırlayan, azaltıp ya da çoğaltan, derecelendiren zarflardır.

  • Başlıca ölçü zarfları şunlardır:

En, çok, pek, daha, biraz, gayet, fazla, epey, epeyce, az çok,

ÖRNEK:

  • Bu işten de çok anlarız.

                     Ölçü zarfı

  • Az ye öz ye.

   Ölçü zarfı

  • Azlık-çokluk-miktar zarfları cümleye şu anlamları katabilir:

 

a)   Üstünlük anlamı:
" daha " zarfı cümleye üstünlük anlamı katar.

ÖRNEK:
Rakiplerinden daha iyi sonuçlar almak istiyorsan daha çok çalışmalısın.

b)    En üstünlük zarfı:
" En " zarfı cümleye en üstünlük anlamı katar.

ÖRNEK:
En iyisi sen bu işten vazgeç.
Buradan en çok bir saat sürer.
En güzel cevabı sen verdin.

c)    Eşitlik ya da karşılaştırma anlamı:
"   Kadar "   ve   “  denli  “ edatlarıyla bu anlam sağlanır.

ÖRNEK:

  • Sular kadar ömrün olsun.
  • Uzun zamandır bu kadar yorulmadım.

Zaman zarfı             Ölçü zarfı

  • Bu denli çalışma, sağlığın bozulacak.

( Karşılaştırma anlamlı ölçü zarfı)

  • UYARİ I: İkilemeler zarf görevi üstlenebilir.

ÖRNEK:

  • Tedavi sırasında ilaçlı sudan bardak bardak içtim.

Ölçü zarfı

  • Çukuru doldururken taşları kamyon kamyon

Ölçü zarfı
taşıdık. 

  • UYARI II: Ölçü zarflarını bulabilmek için eylemlere, eylemsilere, sıfatlara ve zarflara " Ne kadar " sorusu sorulur.

 

3- DURUM ( NİTELİK ) ZARFLARI

  • Yalnızca eylem ve eylemsilerin anlamlarını durum yönünden açıklayan zarflardır.

ÖRNEK:

  • Köpekler sokaklarda başıboş geziyor.

                                       D. zarfı

  • Sınavlarda çok gergin oluyorum.

                             D. zarfı

  • Verilen bütün ödevleri özenle yapar.

                                       D. zarfı

  • Dertlerimiz bir gün mutlaka bitecek.

                                  D. zarfı

  • O da bizi anlayacak şüphesiz.

                                      D. zarfı

  • Sınav sonuçları belki yarın açıklanır.

                             D. zarfı

  • ÖZELLİKLERİ:

a)   Durum zarfları ikileme biçiminde olabilir.

ÖRNEK:

  • Kedi fareye usul usul yanaştı.

                          D. zarfı

  • Çocuk nefes nefese annesinin yanına koştu .

                    D. zarfı

b)  Pekiştirilmiş sözcükler durum zarfı olabilir.

ÖRNEK:

  • Adam utancından kıpkırmızı olmuştu.

                                   D. zarfı

  • Koca çınar tepede sipsivri kalakalmıştı.

                                    D. zarfı
d)     Edatlarla öbekleşen sözcükler durum zarfı olabilir.

ÖRNEK:

  • Her şey; dikkatle dinledi, notlar aldı.

                      D. zarfı

  • Önüne konulan yemekleri iştahla yedi.

                                             D. zarfı

  • Orada her şeyi zevkine göre seçebilirsin

                                D. zarfı

  • Buraya gelin orada yabancı gibi durmayın.

                                      D. zarfı

e)  Eylem ve eylemsilere kesinlik anlamı katar. Kuşkusuz, elbette, mutlaka, asla kesinlikle, hiç,
eninde sonunda...gibi durum zarfları cümleye kesinlik anlamı katar.

ÖRNEK:

  • Aramızdaki bütün sorunları bu hafta kesinlikle çözümlemeliyiz.

                                                             D. zarfı

  • Söylediklerimi mutlaka dinlemeliydi.

                            D. zarfı

  • Ne olursa olsun o hedefe ulaşmalıydı.

            D. zarfı

  • Artık ondan asla vazgeçemem.

                       D. zarfı
f) Eylem ve eylemsileri olasılık anlamı katabilir. Belki,    ola ki, tut ki, bakarsın, sanırım, sanıyorum, herhalde...
zarfları olasılık anlamı katar.

ÖRNEK:

  • Ozan da bu akşam belki bizimle olur.

                                 D. zarfı

  • Sanırım toplantıya katılacaklar.

        D. zarfı

  • Bir hafta sonra bakarsın biz de geliriz.

                              D. zarfı

g)  Eyleme "bundan böyle " , " en fazla, en çok " gibi anlamlar katarak eylemi zaman ve nicelik yönünden sınırlayabilir.

ÖRNEK:

  • Bu tutarsız davranışlarından artık bıktım.

                                                D. zarfı

  • Bu maaşla on beş gün ancak geçiniriz.

                                        D. zarfı

  • Artık bu işten sıkıldım.

      D. zarfı

  • Oraya bir ay sonra ancak gidebiliriz.

                                   D. zarfı

  • Bizi karşılamaya sen yalnız gel.

                                     D. zarfı

h)   Kimi durum zarfları eylem ve eylemsilere yineleme anlamı katar.

ÖRNEK:

  • Yine yakmış yar mektubun ucunu.

     D. zarfı

  • Sen bu konuyu bir daha düşün istersen.

                              D. zarfı

  • Oradan bizi tekrar ararsınız.

                        D. zarfı

  • Bizimki gene daldı gitti.

                  D. zarfı

i) "Az çok, aşağı yukarı, hemen hemen, çok çok" gibi ikilemeli zarflar yaklaşıklık anlamı katar.

ÖRNEK:

  • Hemen hemen bitirdik.

             D. zarfı

  • Bu işten de alnımızın akıyla az çok çıktık sayılır.

                                                D. zarfı

  • Bir ayda bu işi aşağı yukarı çözdük, sanırım.

                               D. zarfı

j)    Kimi ikilemeler eylem veya eylemsilere üleştirme anlamı katar.

ÖRNEK:

  • Haberi alınca merdivenleri beşer beşer çıktı.

                                               D. zarfı

  • Erkekseniz teker teker gelin.

                         D. zarfı

4- YER-YÖN ZARFLARI:

  • Eylem ve eylemsilerin anlamlarını yer ve yön

ilgisiyle açıklayan zarflardır.

  • Sayıları sınırlı olan yer yön zarflan şunlardır: Aşağı,

yukarı, ileri, geri, içeri, dışarı, öte, beri...

ÖRNEK:

  • Beraber yukarı çıkalım, sen de gör

                  Yer-yön zarfı

  • Asansörle aşağı inemeyiz.

                   Yer-yön zarfı

  • Beri gel oğlan beri gel.

                       Yer-yön zarfı

  • ÖZELLİKLERİ:

1-  Yer-yon zarfları ad durum eklerini alırlarsa ad olur.

ÖRNEK:

  • Buradan daha ileriye gitmeyelim. 

                             Ad

  • Asansör yukarıya mı çıkıyor?

                         Ad

  • Atatürk'ün izinden giden Türk gençleri ulusumuzu geriye götürmek isteyenler fırsat vermeyecektir.  

         Ad

2-   "e karşı " , "-e doğru " edatlarıyla öbekleşen adlar (edat öbekleri) yer-yön zarfı görevi yaparlar.

ÖRNEK:

  • Boğaz Köprüsü'ne doğru trafik sıkışıyor.

       Yer-yön zarfı (edat öbeği)

  • Boğaz'a karşı oturalım, bir ziyafet çekelim.

    Yer-yön zarfı(edat öbeği)

  • UYARI: Yer-yön zarfları yükleme yöneltilecek

“Nereye " sorusu ile bulunabilir.

6-  SORU ZARFLARI:

  • Eylemlerinve eylemsilerin anlamlarını soru yoluyla

açıklayan zarflardır.

  • Bu zarflar sıfatların anlamlarını açıklamazlar.
  • Başlıca soru zarfları şunlardır:

" Niye, niçin, nasıl, ne kadar, neden, ne, ne zaman, ne biçim, neyle, kiminle, nice, ne denli, hani"

ÖRNEK:

  • Bu konular neden tekrarlanmadı?

                      Soru zarfı

  • O testleri kiminle yanıtladın?

                    Soru zarfı

  • Son soruyu nasıl çözdünüz?

                     Soru zarfı

  • Burada niçin bekliyorlarmış?

                Soru zarfı

  • Diğer deneme sınavı ne zaman yapılacak?

                                      Soru zarfı

  • Bu köhne kasabada ne kadar kalacağımızı kimse

                                    Soru zarfı
bilmiyor mu?

  • UYARI: Soru sözcüklerinin soru sıfatı veya soru

zamiri olabileceği unutulmamalı, bunlar soru zarflarıyla karıştırılmamalıdır.
" Ne " sorusu " niçin " anlamında kullanılmışsa
soru zarfıdır.

ÖRNEK:

  • Geçen hafta ne anlatmıştım? (Soru zamiri)
  • Ne renk elbise almış? ( Soru sıfatı)
  • O bana nekarışıyor?   (Soru zarfı)

7-  GÖSTERME ZARFLARI:
Eylem ve eylemsinin anlamını göstererek açıklayan " işte " sözcüğü gösterme zarfıdır.
Cümleye kesinlik anlamı ya da pekiştirme anlamı katar.

ÖRNEK:

  • İşte konuşuyorum.
  • Konuşmuyorum işte!
  • Bütün olaylar anlattığım gibi işte böyle oldu.
  • UYARI  :  "işte "  sözcüğünün gösterme sıfatı

olabileceği unutulmamalıdır.

ZARFLARIN PEKİŞTİRİLMESİ
Pekiştirilmiş sözcükler ad ve sıfat görevi üstlenebildiği gibi zarf görevi de üstlenebilir.

ÖRNEK:
Bomboş durma, al eline kazmayı şu kuyuyu kaz.
Şehrin göbeğindeki bankayı güpegündüz soymuşlar.

YAPISINA GÖRE ZARFLAR

  • Zarfları yapısı bakımından dört öbekte

toplayabiliriz:

1-  Basit zarflar: Herhangi bir yapım eki almamış olan, kök durumundaki zarflardır.

ÖRNEK:

  • Projeniz henüz hazır değil.
  • Ardından gelecek sorunları pek iyi hesaplayamamışsınız.
  • Yine yakmış yar mektubun ucunu / Askerlikte sevda çekmek zor diyor.

 

2-  Türemiş zarflar: Bir yapım eki alarak türemiş oları zarflardır.

ÖRNEK:

  • Durakta bekleyen gence usulca bir şeyler fısıldadı.
  • Bey bey, dalgın dalgın nereye bakıyorsun öyle.

3-   Birleşik zarflar: İki sözcüğün birleşmesiyle oluşan zarflardır.

ÖRNEK:

  • Bugüne kadar niçin boş durdunuz.

                            (Ne -için)

  • Sen bana nasıl el kaldırırsın?  

(Ne - asıl) ( Bugün, biraz, ilkönce, ilkbahar)

  • Öbekleşmiş zarflar: Anlamca kaynaşmamış

en iki sözcüğün yan yana getirilmesiyle oluşurlar. Anlamca tam kaynaşmadıkları için de ayrı yazılırlar.

  • Şu yollarla oluşabilirler:

 

a)    ikileme biçiminde:

ÖRNEK:

  • Fıkır fıkır kaymaya başlamıştı.

b)    Koşul cümlesi biçiminde:

ÖRNEK:

  • Bu soruyu da yapamazsan, gözüme görünme.

c)    Yan cümlecik biçiminde:

ÖRNEK:
Ayağı kayınca kolunun üzerine düştü.

d)    Edat öbeği biçiminde:

ÖRNEK:
Akşama kadar bu işi bitirin.

e)    Ad ya da sıfat tamlaması biçiminde:

ÖRNEK:

  • Üç gün bekleyebilirim.
  • Hafta sonu buluşalım.
  • Ay sonunda Ankara'da görüşelim.

ZARFLARIN CÜMLEDEKİ GÖREVİ

  • Zarf tümleci görevi üstlenirler.

ÖRNEK:
(Sen)       Çocuğu        dün       çok       azarlamışsın.
G.Özne    B.li Nesne     Z. T        Z. T           Yüklem      

Tweetle

SkyTurks[at]SkyTurks.com
Copyright © 2022-2025 SkyTurks Bilişim Çözümleri