TÜRKÜ ÖYKÜLERİ

 

Şen Olasın Ürgüp (Cemal´ım)

     Türkü, öldürülen Cemal´e, karısı Şerife tarafından yakılmıştır. Şerife, 90 yıldan fazla yaşamış, 30 Kasım 1993 günü vefat etmiştir. 14-15 yaşlarında Cemal´le evlenmiş, mutlu geçen birkaç yılı Cemal´in öldürülmesiyle sona ermiş, bu hadiseden sonra bir oğlu ile ortada kalmıştır. Bu hadisenin oluş şekli ve ona yakılan ağıtı/türküyü bana, Şerife´nin daha sonra evlendiği Hayrullah´tan olan oğlu İsmet Aksoy göndermiştir.* Cemal´in öldürülme hadisesi ve türkünün tam metni şöyledir:

     Ürgüp´ün Karlık köyünün eşrafından ve varlıklı bir ailesinden olan Cemal, kalleşlikle öldürülür. Herkesçe sevip sayılan Cemal´in ölümüne yanmayan kalmaz. Eşi Şerife acılarını yaktığı ağıtla hafifletmeye çalışır. Yetim kalan oğlu Mustafa da, birkaç yıl sonra hasat zamanı bir atın tepmesi sonucu ölmüştür.

     Ağıt, Şerife´nin ikinci kocası Hayrullah´ın sonraki yıllar Refik Başaran´a "Herkese bir türkü okudun ama, bana okumadın." diye sitem etmesi üzerine Cemal türküsünü plağa okur. Cemal Hayrullah´ın aynı zamanda amcasıdır. Onun öldürülüşü Şerife kadar Hayrullah´ı da etkiler. Şerife´nin türkünün her çalınışında gözünden iplik iplik yaşlar akıtmasını, Cemal´i bir türlü unutamamasını daima anlayışla karşılamıştır.


Türkünün asıl metni şöyledir:

Şen olasın Ürgüp dumanın gitmez
Kıratın acemi konağı tutmaz
Oğlun da çok küçük yerini tumaz
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Ürgüp´ten de çıktığını görmüşlür
Kıratının sekisinden bilmişler
Seni öldürmeye karar vermişler
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Cemal´ın giydiği ketenden yilek
Al kana boyanmış don ile göynek
Sana nasip oldu ecelsiz ölmek
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Ürgüp´ten de çıktın kırat kişnedi
Üzengiler ayağını boşladı
Yağlı kurşun iliğine işledi
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Karlık ile başkadın pınar arası
Çok mu imiş Cemal´ımın yarası
Ağlayıp geliyor garip anası
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Cemal´ın giydiği kadife şalvar
Dükkânın kilidi cebinde parlar
Oğlun da çok küçük beşikte ağlar
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Kıratın üstünde bir uzun yayla
Ne desem ağlasam kaderim böyle
Gidersen Ürgüp´e sen selâm söyle
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Kıratım başımda oturmuş ağlar
Cemal´a dayanmaz şu karlı dağlar
Üzüm vermez oldu Karlık´ta bağlar
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

Giden Cemal gelir mi de yerine
İçerimde yaram indi derine
Cemal düşta kahpelerin şerine
Cemal´ım Cemal´ım algın Cemal´ım
Al kanlar içinde kaldın Cemal´ım

(seki : atın tırnaklarının üst kısmında bulunan beyaz kıllar)